Lustrzanka czy belusterkowiec? Czy już warto kupić bezlusterkowiec pełnoklatkowy?

Dzisiaj przy gorącej kawie kilka słów na temat: Czy jeszcze warto kupić lustrzankę cyfrową czy jednak już warto kupić bezlusterkowiec? Coraz częściej miłośnicy fotografii cyfrowej zadaje sobie pytanie czy już warto zamienić lustrzankę cyfrową na bezlusterkowca. Początkujący amatorzy też często pytają się czy warto jako pierwszy aparat kupić pełnoklatkowy bezlusterkowiec. Nie ma jednej uniwersalnej odpowiedzi na to pytanie. Zakup bezlusterkowca dobrze jest rozważyć z wielu różnych punktów lub kątów widzenia jak mawiają profesjonaliści z branży fotograficznej. Jednak wcześniej kilka słów o historii rozwoju bezlusterkowców pełnoklatkowych.

Historia
Pierwsze bezlusterkowce pełnoklatkowe zostały zaprezentowane w październiku 2013 roku. Sony zaprezentowało wtedy dwa bezlusterkowce Sony A7 oraz Sony A7R. Wcześniej były już na rynku bezlusterkowce z matrycami micro 4/3 oraz APSC. Pojawienie się pierwszych bezlusterkowców pełnoklatkowych było pierwszych przełomem w rozwoju bezlusterkowców. Pierwsze pełnoklatkowe bezlusterkowce Canon i Nikon wprowadzili na rynek w 2018 roku. Nikon wtedy zaprezentował dwa bezlusterkowce:  Z6 oraz  Z7, a Canon pokazał swojego EOS-a R. To właśnie w 2018 roku nastąpił drugi przełom przełom w rozwoju bezlusterkowców. Szybkość działania autofokusa w półprofesjonalnych bezlusterkowcach (ang. semi-pro) dorównała szybkości działania autofokusa w półprofesjonalnych lustrzankach cyfrowych. Niektórzy twierdzą, że na szybkość i precyzja działania autofokusa w niektórych modelach bezlusterkowców z 2018 roku jest większa niż w półprofesjonalnych lustrzankach cyfrowych ze względu na zwiększenie liczby punktów autofokusa z detekcją fazy. Trzeci przełom w rozwoju bezlusteerkowców nastąpił w 2021 roku, kiedy to zostały zaprezentowany profesjonalne bezlusterkowce z matrycami typu Stacked CMOS. Sony zaprezentowało flagowego bezlusterkowca Sony A1, a Nikon swojego flagowca Nikon Z9. Obydwa flagowe bezlusterkowce Nikona oraz Sony zostały zaprojektowane dla profejonalistów lub zaawansowanych entuzjastów fotografii. Zdaniem ekspertów flagowe pełnoklatkowe bezlusterkowce przewyższyły swoim parametrami flagowe lustrzanki cyfrowe pod kątem szybkości i jakości zdjęć dopiero w 2021 roku. Po drugie te modele fagowych bezlusterkowców są demonstratorami technologii w zakresie produkcji jaką posiadają czołowi producenci bezlusterkowców pełnoklatkowych na świecie. Podstawowe pytanie brzmi jednak inaczej. Kiedy te najnowsze rozwiązania z flagowych bezlusterkowców trafią do półprofesjonalnych bezlusterkowców klasy semi-pro, które najczęściej kupują początkujący profesjonaliści lub zaawansowani entuzjaści fotografii? To jest podstawowe pytanie, kiedy matryce typu stacked CMOS trafią do bezlusterkowców półprofesjonalnych.

Teraźniejszość
Aktualnie bezlusterkowce pełnoklatkowe produkują Canon, Leica, Nikon, Panasonic, Sigma oraz Sony. Bezlusterkowce systemu micro 4/3 produkują OM Digital Solution oraz Panasonic. Bezlusterkowce z matrycami APS-C produkują Canon, Fujifilm, Nikon, Sony.  Rynek bezlusterkowców pełnoklatkowych dzieli się na trzy główne segmenty: bezlusterkowce amatorskie, bezlusterkowce półprofesjonalne (semi-pro), bezlusterkowce profesjonalne (flagowe). Kupując bezlusterkowiec amatorski nie można oczekiwać, że będzie miał parametry bezlusterkowca klasy semi-pro.
Firma Sony produkuje trzy główne linie bezlusterkowców pełnoklatkowych: linia filmowa (A7S, A7SII, A7SIII), linia uniwersalna (A7, A7II, A7III, A7IV), linia fotograficzna (A7R, A7RII, A7RIII, A7RIV). Flagowe bezlusterkowce sony to Sony A1 oraz Sony A9II. Nikon produkuje bezlusterkowce w trzech segmentach rynku: amatorskie (Z5), półprofesjonalne (Z6, Z7, Z6II, Z7II), profesjonalne (Z9). Canon także produkuje bezlusterkowce w trzech segmentach rynku: amatorskie (EOS RP), półprofesjonalne (EOS R, EOS R6, EOS R5), profesjonalne (EOS R3).

Czy warto kupić bezlusterkowca pod kątem ekonomicznym?
Półprofesjonalne bezlusterkowce pełnoklatkowe od chwili pojawienia się na rynku były droższe od cyfrowych lustrzanek pełnoklatkowych tej samej klasy. Sytuacja na rynku pod kątem cen bezlusterkowców amatorskich dopiero się zmieniła się w 2021 roku. Pojawiły się promocje na pełnoklatkowe amatorskie modele bezlusterkowców pełnoklatkowych Canona i Nikona. Podejmując decyzje o zakupie konkretnego bezlusterkowca warto policzyć ile będzie kosztował cały komplet sprzętu czyli ile będzie kosztował zestaw: bezlusterkowiec plus dodatkowe obiektywy plus lampy błyskowe plus dodatkowe akumulatory. Korzystając z dowolnego arkusza kalkulacyjnego można łatwo policzyć ile kosztowałby dany zestaw czyli bezlusterkowiec z dodatkowymi obiektywami i akcesoriami. W praktyce nikt nie robi zdjęć tylko jednym obiektywem stałoogniskowym lub jednym zoomem. Nadal obiektywy do bezlusterkowców są znacznie droższe niż obiektywy do lustrzanek cyfrowych. Jeśli chcesz amatorsko fotografować bezlusterkowcem tylko z ciemnym kitowym zoomem to naszym zdaniem zakup bezlusterkowca nie ma najmniejszego sensu. W przypadku, gdy nie chcemy inwestować w dodatkowe obiektywy do bezlusterkowca to warto zainteresować szybkim kompaktem z jasnym zoomem.

Czy warto kupić bezlusterkowca pod kątem ergonomii?
Ergonomia aparatów cyfrowych jest ważnym czynnikiem dla osób pracujących aparatem cyfrowym kilka godzin dziennie. Wielu entuzjastów fotografii fotografii dostrzega wartość dodaną bezlusterkowca w zakresie ergonomicznego korpusu, intuicyjnego menu, programowalnych przycisków czy obrotowego ekranu. Intuicyjne menu znacznie ułatwia zmianę ustawień aparatu. Wbrew mitom zmniejszanie wymiarów korpusu pełnoklatkowego bezlusterkowca nie wpływa pozytywnie na ergonomię aparatu. Korpus aparatu powinien być kształtem i wymiarami dostosowany do ręki osoby korzystającej z tego aparatu. Zbyt mały korpus nie ułatwia, a wręcz utrudnia fotografowanie w przypadku używania długich i ciężkich teleobiektywów. Półprofesjonalne bezlusterkowce posiadają możliwość podłączenia dedykowanego gripa. Flagowe lustrzanki oraz bezlusterkowce zarówno Canona jak i Nikona mają lub będą mieć grip zintegrowany z korpusem aparatu. Dla jednych jest to zaleta a dla innych wada. Przed zakupem danego modelu bezlusterkowca warto się upewnić, czy są dostępne do tego modelu gripy, które ułatwiają footgrafowanie przy kadrowaniu pionowym.

Czy warto kupić bezlusterkowca pod kątem parametrów technicznych?
Podstawową zaletą bezlusterkowców jest możliwość obserwacji fotografowanej sceny przeze wizjer elektroniczny, który wyświetla taki obraz jaki będzie zapisany na karcie pamięci. W wizjerze elektronicznym bezlusterkowca wyświetlany jest obraz zgodny z ustawieniami poziomu naświetlania czy balansu bieli. Jakość wizjera elektronicznego to jeden z najważniejszych czynników wpływających na komfort fotografowania bezlusterkowcem. Wysoka czułość użyteczna matrycy czyli wielkość ISO, kiedy szumy na generowanym obrazku są akceptowalne jest parametrem, który bardzo szybko docenia się przy fotografowaniu przy słabym świetle. Zakup pełnoklatkowego bezlusterkowca ma sens, jeśli jego parametry jego są zdecydowanie wyższe niż parametry cyfrowej lustrzanki, którą posiadasz lub chcesz zakupić. Dzisiaj nie ma sensu kupować pełnoklatkowego bezlusterkowca z wolnym autofokusem, bez 5-osiowej stabilizacji matrycy, z jednym tylko slotem kart pamięci, jeśli planujesz robisz zdjęcia z wydarzeń, których nie można powtórzyć.  Na rynku są juz dziesiątki modeli bezlusterkowców i trudno ogólnie określić czy każdy z tych modeli będzie miał odpowiednie parametry do naszych wymagań.

Czy warto kupić bezlusterkowiec pod kątem dostępności obiektywów?
Do profesjonalnego bezlusterkowca potrzebna jest wysokiej jakości optyka czyli obiektywy. Zawodowcy mówią , że bezlusterkowiec jest tak profesjonalny jak założona do niego optyka. Zakup bezlusterkowca powinno się zacząć od analizy dostępności obiektywów z bagnetem zgodnym z danym modelem bezlusterkowca. Bezlusterkowce Nikona oraz Sony mają jeden ten sam bagnet w przypadku modeli z matrycą pełnoklatkową jak i matrycą formatu APS-C. Oznacza to, że obiektywy zaprojektowane do pełnej klatki możemy podłączyć do drugiego aparatu tego samego producenta z matrycą APS-C jeśli tylko obydwa aparaty mają to samo mocowanie obiektywów. Ilość modeli obiektywów o różnych ogniskowych, które dostępne do bezlusterkowców pełnoklatkowych danego producenta wydaje się mało istotna dla początkujących profesjonalistów. W rzeczywistości okazuje się, że obiektywy zaprojektowane do bezlusterkowców ustawiają ostrość szybciej i dokładniej niż obiektywy od lustrzanki cyfrowej podłączone do bezlusterkowca za pomocą specjalnego adaptera. Istnieją specjalne adaptery umożliwiające podłączanie obiektywów z bagnetem innego producenta z funkcjami przenoszenia automatyki przysłony oraz automatyki ostrości, ale takie rozwiązanie daje gwarancji, że autofokus dokładnie ustawi ostrość.

Czy warto kupić bezlusterkowca pod katem zastosowań?
Podstawą właściwego zakupu sprzętu jest zakup sprzętu pod kątem zastosowań. Przed zakupem pełnoklatkowego bezlusterkowca warto zdefiniowanie parametry sprzętu pod swoje potrzeby czyli szybkość autofokusa, czułość użyteczna matrycy, szybkość zdjęć seryjnych, rozpiętość tonalna. Inny sprzęt potrzeby jest do fotografii reporterskiej a inny do fotografii architektury czy krajobrazu. W fotografii reporterskiej czy streetowej potrzebny jest szybki autofokus i wysoka czułość użyteczna matrycy, a w fotografii architektury matryca o dużej rozpiętości tonalnej i o bardzo dużej rozdzielczości. Przy fotografii reporterskiej ważna jest także szybkość zdjęć seryjnych. Do fotografowanie koncertów, zawodów sportowych, ślubów lub wesel, czy nawet podczas wycieczek zagranicznych warto używać bezlusterkowca z funkcją zapisu zdjęć lub na dwie karty pamięci. Na rynku sprzętu fotograficznego nie ma uniwersalnych aparatów z wyjątkiem flagowych modeli bezlusterkowców i lustrzanek. Jednak nawet flagowe modele bezlusterkowców są optymalizowane pod kątem fotografii reporterskiej lub sportowej. Pisząc o zastosowaniach bezlusterkowców nie sposób pominąć obiektywów, gdyż zawsze zdjęcia wykonuje zestaw bezlusterkowiec plus obiektyw. Nie ma na rynku uniwersalnych obiektywów. Obiektywy zmiennoogniskowe jak i stałoogniskowe posiadają swoje wady i zalety. Profesjonaliści kupują nowy obiektyw pod kątem konkretnego zastosowania. Inne obiektywy stosuje się do fotografii portretowej a inne do fotografii architektury. Do fotografii portretowej najczęściej się stosuje jasne stałoogniskowe obiektywy o ogniskowej od 75 do 135 mm. Do fotografowania architektury przydają obiektywy stałoogniskowe szerokątne o ogniskowej od 12 do 35 mm. Dla entuzjastów makrofotografii producenci lustrzanek opracowali specjalne obiektywy typu makro umożliwiające fotografowanie małych przedmiotów z dużą skalą odwzorowania. Menadżerowie agencji fotograficznych wybierają sprzęt pod kątem możliwości, które oferują modele konkretne aparatów i obiektywów danego producenta jako cały ekosystem do tworzenia contentu.

Aktualizacja (luty 2023)

Praktycznie wszyscy wiodący producenci postawili na rozwój aparatów bezlusterkowych popularnie nazywanymi bezlusterkowcami. Bezsensu jest stawianie pytania: Kto wygrał wyścig lustrzanki cyfrowe czy aparaty bezlusterkowe? Producenci sami zdecydowali, że będą rozwijać technologie aparatów bezlusterkowych i optykę do bezlusterkowców.  Jedynym producentem, który zamierza jeszcze produkować lustrzanki cyfrowe jest Ricoh – producent lustrzanek z logiem Pentax. Oczywiście, że są i będą zwolennicy lustrzanek cyfrowych, których parametry bezlusterkowców i jakość obrazka generowana przez aparaty bezlusterkowe nie przekona do zakupu bezlusterkowców.  Lustrzanki cyfrowe będą jeszcze dostępne na rynku jako nowe lub używane aparaty, ale bezlusterkowce od 2018 roku stały się wiodącą technologią na rynku sprzętu fotograficznego zarówno dla amatorów jak i profesjonalistów. Wszyscy liczący się producenci bezlusterkowców zaimplementowali do aparatów bezlusterkowych autofokus oparty od detekcję fazy lub autofokus hybrydowy oparty detekcję fazy i detekcję kontrastu.  Szybkość autofokusa w bezlusterkowcach jest zależna od wielu czynników takich jak algorytmy, układ czujników, rodzaj oświetlenia, jasność fotografowanej sceny, typu matrycy, szybkość procesora obrazu oraz od wsparcia algorytmów sztucznej inteligencji. Oczywiście producenci aparatów bezlusterkowych nie powiedzieli jeszcze ostatniego słowa. Może na przestrzeni kilku lat zobaczymy naprawdę przełomowe konstrukcje aparatów bezlusterkowych z nowymi typami matryc i procesorów obrazu.

#lustrzanka czy belusterkowiec?

#bezlusterkowce

#lustrzanki cyfrowe

#czy warto kupić bezlusterkowiec?

#aparaty bezlusterkowe